การคั่วกาแฟ กับการเปลี่ยนผ่านสู่ยุค “Decarbonized Roasting”เมื่อไฟฟ้าไม่ได้เป็นแค่พลังงาน แต่เป็นกลยุทธ์และดีต่อโลก

coffeetravelermag
3 days ago
1 min read

ในปี 2025 เป็นต้นไป ผู้นำในอุตสาหกรรมกาแฟทั่วโลก เริ่มตั้งคำถามร่วมกันว่า “ไฟฟ้าจะเป็นอนาคตของการคั่วกาแฟหรือไม่”

นี่คือคำถามกลางวงสัมมนาทางออน์ไลน์ของ BRITISH COFFEE ASSOCIATION (BCA) หรือสมาคมกาแฟแห่งสหราชอาณาจักร ในประเด็นเรื่อง The Future? The Electrification of Coffee Roasting ซึ่งดึงผู้เชี่ยวชาญอย่าง Ray & Jules และ Ben Ireland จาก Bellwether Coffee มาร่วมวิเคราะห์มุมมองเชิงเทคโนโลยี ธุรกิจ และสิ่งแวดล้อม

ประเด็นจาก Webinar ชี้ชัดมากขึ้นว่า “การคั่วด้วยไฟฟ้า” ไม่ใช่เทรนด์ลอย ๆ แต่กำลังเป็นรากฐานใหม่ของอุตสาหกรรมทั้งในด้านรสชาติ ความแม่นยำ ความปลอดภัย และความยั่งยืน (sustainability)

ในมุมมองจาก BCA Webinar กำลังจะบอกเราว่า ทำไมวงการคั่วกาแฟเริ่มขยับสู่การใช้ไฟฟ้า โดยสรุปได้ 4 เรื่องแกนหลักที่สะท้อนอนาคตของอุตสาหกรรม หนึ่งคือความต้องการลดการปล่อยคาร์บอน (Carbon Reduction Pressure) ผู้เชี่ยวชาญ BCA ระบุว่า การคั่วกาแฟเป็นหนึ่งในขั้นตอนที่ปล่อยคาร์บอนสูงสุดในปลายห่วงโซ่กาแฟ ด้วยระบบแก๊ส = CO₂ + NOₓ + VOCs ซึ่งตรงข้ามกับเครื่องไฟฟ้าที่เข้ากับมาตรฐาน Net Zero ของยุโรปและ UK ใน Webinar มีการตั้งโจทย์ว่า “ถ้าการคั่วคือหัวใจของคาเฟ่ แต่หัวใจนี้ปล่อยก๊าซจำนวนมาก เราจะยอมรับได้อีกนานแค่ไหน”

ต่อมาคือเรื่องของเทคโนโลยี ไฟฟ้าเริ่มเสถียรและใช้งานเชิงพาณิชย์ได้จริง วิทยากรใน Webinar ชี้ให้เห็นว่า เทคโนโลยี heating element รุ่นใหม่ มีระบบควบคุมอุณหภูมิแบบละเอียด มีระบบหมุนเวียนความร้อน และมีระบบกรองไอเสียและควันในตัว ทำให้การคั่วไฟฟ้าไม่ได้ด้อยกว่าแก๊สอีกต่อไป ในบางกรณีดีกว่าด้วยซ้ำในด้าน consistency (ความสม่ำเสมอ) และ flavor clarity (ความชัดเจน)

BCA ยังชี้ต่อว่า การคั่วกาแฟในพื้นที่เมืองกำลังขยายตัวจากข้อจำกัดเดิม เช่น กฎหมายแก๊สเข้มงวด ปัญหาเรื่องควันและกลิ่นรบกวน แต่เครื่องคั่วไฟฟ้าไม่มีเปลวไฟ ใช้พื้นที่น้อย ติดตั้งง่าย ทำให้ Cafe Roastery หรือ Micro Roastery กลายเป็นโมเดลที่เติบโตได้เร็วที่สุด

แต่ก็ยังมีคำถามที่ยังต้องหาคำตอบอยู่อีกในหลายปัจจัย ใน Webinar ยังมีการถกเถียงกันต่อ เรื่องสำคัญในประเด็นต่าง ๆ เช่น เครื่องไฟฟ้าสามารถสร้าง “heat punch” (การสร้างรสชาติที่ชัดเจนในอัตลักษณ์ของกาแฟนั้น ๆ ) แบบเครื่องแก๊สได้หรือไม่ และสำหรับ batch ใหญ่ ตั้งแต่ 20–30 kg ไฟฟ้าจะทำได้ดีมากน้อยแค่ไหน รวมถึงการใช้ไฟฟ้าเท่ากับยั่งยืนจริงหรือไม่ ถ้าประเทศนั้น ๆ ยังใช้ไฟฟ้าจากฟอสซิล

ทั้งหมดนี้ทำให้การคั่วด้วยไฟฟ้า อาจเป็นอนาคตที่ใกล้เข้ามา แต่ก็ยังไม่ได้สมบูรณ์ 100% และหนึ่งในหัวข้อที่ถูกถกเถียงกันมากที่สุดใน Webinar ก็คือเรื่องของ “รสชาติ” Ben Ireland จาก Bellwether Coffee บอกว่าจุดเด่นของเครื่องคั่วไฟฟ้า คือการให้ clarity (ความชัดเจนของรสชาติและกลิ่น) สูง และ sweetness (ความหวานโดยธรรมชาติของกาแฟ) ที่โดดเด่น ควบคุมโปรไฟล์ง่าย และเหมาะกับระดับการคั่วที่ light medium roast สำหรับจุดที่ยังเป็นจุดอ่อนอยู่อีกหลายจุด สำหรับการคั่วด้วยไฟฟ้าเช่น heat punch ยังน้อยกว่าเครื่องแก๊สใหญ่ Dark Roast แบบ traditional drum ยังทำได้ดีกว่า และ batch ใหญ่ยังไม่ใช่จุดแข็งสำหรับการคั่วด้วยไฟฟ้า

ซึ่งข้อมูลของ BCA และตลาดโลกยังชี้ว่า มีแนวโน้มตั้งแต่ปี 2025 – 2030 ว่าโรงคั่วในเมืองจะเติบโตที่สุด และเครื่องคั่วกาแฟแบบไฟฟ้าจะโต 12–18% ต่อปี โรงคั่ว Hybrid จะกลายเป็นมาตรฐาน รวมถึงการวัดคาร์บอนจะเข้าสู่การเป็นสิ่งที่ยอมรับและแพร่หลายในกลุ่มผู้บริโภค ที่จะเลือกกาแฟที่ระบุว่า “การคั่วปล่อยคาร์บอนต่ำ” ซึ่งต่อไปในอนาคตเราอาจเห็นการทำการตลาดของโรงคั่วกาแฟชั้นนำของโลก ที่จะออกมาบอกกับผู้บริโภคของพวกเขาว่า โรงคั่วของเราเป็นโรงคั่วแบบ “Net Zero emission” หรือการปล่อยก๊าซเรือนกระจกเป็นศูนย์” ก็ได้

---

แหล่งอ้างอิง :