" เกษตรกรส่วนใหญ่มักจะคิดว่านกเป็นสัตว์มารบกวนผลผลิตทั้งกินเมล็ดและผลเชอร์รี แต่จริง ๆ แล้วนกสนใจสิ่งที่มารบกวนผลผลิตต่างหาก โดยเฉพาะศัตรูพืชขนาดเล็กที่มักเจาะกาแฟให้เสียหาย "
คุณรู้หรือไม่ว่ากาแฟในมือของคุณไม่ได้มาจากฝีมือของมนุษย์อย่างเดียว แต่มีสัตว์น้อยน่ารักอย่างผึ้งและนกที่เป็นอีกหนึ่งสิ่งสำคัญทำให้สังคมกาแฟแบบมนุษย์เกิดขึ้นมาได้ ซึ่งหลายคนคงนึกถึงว่าเจ้าสัตว์ตัวน้อยจะทำอะไรกับกาแฟได้ ไม่เชื่อก็ต้องเชื่อ เพราะมีงานวิจัยล่าสุดของ North Carolica State University ออกมาบอกว่า นกสามารถช่วยควบคุมศัตรูพืชได้อย่างไร และผึ้งสามารถผสมเกสรในไร่ได้อย่างไร การวิจัยนี้แสดงให้เห็นว่าการทำงานของสัตว์ในระบบนิเวศน์ สามารถช่วยสร้างรายได้ให้กับเกษตรกรมากขึ้นได้ด้วยวิธีใด
ธรรมชาติทำให้เราได้ดื่มด่ำกับน้ำเย็น ๆ อากาศที่บริสุทธิ์ ซึ่งช่วยให้มนุษย์อย่างเราได้ผ่อนคลายในแต่ละวัน ในขณะเดียวกันธรรมชาติก็คืนกำไรให้กับคนที่เห็นคุณค่าของมันอย่างจริงจัง กำไรในที่นี้เราไม่ได้หมายถึงแค่ความสุข ความสบายกาย สบายใจ แต่เรากำลังหมายถึงกำไรที่เป็นจำนวนเงินจริง ๆ เพราะการผสมเกสรทั่วโลก โดยผึ้งและสัตว์ผสมเกสรอื่น ๆ เช่น นก สามารถสร้างรายได้มากถึง 195,000 ล้าน ดอลลาร์สหรัฐในปี 2020 โดยการประมาณการล่าสุดแสดงให้เห็นว่า 75 เปอร์เซ็นต์ ของพืชอาหารทั่วโลก เช่น มันฝรั่ง ถั่วเหลือง และมะเขือเทศ ขึ้นอยู่กับการผสมเกสรของสัตว์
ผลจากการสำรวจพบว่า นกและผึ้งทำให้ผลเชอร์รีมีจำนวนเพิ่มขึ้นและน้ำหนักเพิ่มขึ้น 4 – 11 เปอร์เซ็นต์ ทั้งยังลดการระบาดของโรคพืชจากศัตรูพืชด้วย ซึ่งเป็นส่วนที่นกและผึ้งเข้าถึงต้นกาแฟบริเวณนั้นได้ ส่วนพื้นที่ที่นกและผึ้งเข้าไม่ถึง กลับสูญเสียผลผลิตเฉลี่ย 24.7 เปอร์เซ็นต์เลยทีเดียว ในขั้นตอนนี้เราจึงได้เห็นความสัมพันธ์ของกระบวนการของธรรมชาติที่เชื่อมถึงกันอยู่ เป็นระบบนิเวศน์ ซึ่งมนุษย์จำเป็นต้องพึ่งพาในส่วนที่ไม่สามารถทำได้ เมื่อนำผลลัพธ์ทั้งสองมาเปรียบเทียบกัน เราจึงเห็นผลกระทบที่เกิดขึ้นอย่างชัดเจนระหว่างสัตว์และธรรมชาติ
ปรากฎการณ์ที่เกิดขึ้นไม่ใช่เรื่องแปลกใหม่แต่อย่างใด เพราะบางครั้งเกษตรกรก็ใช้ผึ้งมาใช้ในการผสมเกสร อย่างไรก็ตาม ผึ้งเลี้ยงก็คือผึ้งเลี้ยง จะมีพฤติกรรมแตกต่างจากผึ้งป่าทั่วไป แต่เมื่อทั้งสองกลุ่มมาเจอกัน มันสามารถเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของกันและกันได้ ซึ่งหมายถึงจำนวนรอบของการหาอาหารที่มากขึ้นด้วย นั่นจึง
เป็นที่มาของผลผลิตที่มีจำนวนเพิ่มขึ้นตามมา
อย่างไรก็ตาม ด้วยวิธีการทำฟาร์มกาแฟที่เข้มข้นมากขึ้นเรื่อย ๆ ซึ่งบางพื้นที่ได้เข้าไปลุกล้ำที่อยู่อาศัยของสัตว์ โดยเฉพาะกาแฟเอง ที่เป็นพืชเขตร้อนที่เต็มไปด้วยป่าธรรมชาติ นี่จึงเป็นเหตุผลหนึ่งว่าทำไมผลผลิตทางการเกษตรจึงถูกคุกคามโดยสัตว์ผสมเกสรเหล่านั้น นกและแมลงหลายชนิดอาศัยอาหารจากป่าที่ถูกคุกคามด้วยฟาร์มฝีมือมนุษย์ ดังนั้นวิธีการหนึ่งในการลดความสูญเสียของทั้งสองฝ่าย คือ การปลูกกาแฟร่วมกับป่าตามหลักทั่วไปที่กาแฟควรอยู่ใต้ร่มไม้ วิธีนี้ไม่เพียงแต่จะทำให้สัตว์มีที่อยู่อาศัยเท่านั้น แต่ยังสามารถที่จะทำให้กาแฟได้ผลผลิตที่มีคุณภาพสูง จากการดูแลศัตรูพืชของนก และการผสมเกสรจากผึ้ง ทั้งหมดเป็นระบบนิเวศน์ทางธรรมชาติที่มนุษย์อย่างเราควรจะอยู่ร่วมให้ได้
อย่างไรก็ตามกาแฟก็เป็นหนึ่งในพืชเศรษฐกิจสำคัญของโลกที่ได้รับความนิยมอย่างมากในปัจจุบัน สามารถพบได้ส่วนมากบริเวณเส้นศูนย์สูตร ซึ่งในปี 2012 มีมูลค่าการส่งออกทั่วโลกมากถึง 24,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ และมีครอบครัวกว่า 20 – 25 ล้านครัวเรือน หันมาพึ่งพาการปลูกกาแฟในการดำรงชีวิต รวมไปถึงอาชีพอื่น ๆ อย่างเจ้าของร้านกาแฟ โรงคั่ว บาริสต้า และอื่น ๆ แม้ว่ากาแฟอะราบิกาจะสามารถผสมเกสรเองได้ แต่การถ่ายละอองเรณู จะทำให้จำนวนเชอร์รีออกผลมาได้มากขึ้นในระหว่างที่ยังเป็นดอกอยู่ เกษตรกรส่วนใหญ่มักจะคิดว่านกเป็นสัตว์มารบกวนผลผลิต ทั้งกินเมล็ดและผลเชอร์รี แต่จริง ๆ แล้วนกสนใจสิ่งที่มารบกวนผลผลิตต่างหาก โดยเฉพาะศัตรูพืชขนาดเล็กที่มักเจาะกาแฟให้เสียหาย ซึ่งอันตรายเป็นอย่างมาก
ทั้งนี้นักวิจัยได้ทำการทดลองเพื่อเปรียบเทียบการเจริญเติบโตของพืชผลทางการเกษตร เมื่อตัดขาดออกจากนกและผึ้ง โดยทำการทดลองในฟาร์มขนาดเล็ก 30 แห่ง ของประเทศคอสตาริกา การวิจัยนี้ได้ช่วยให้นักวิจัยต้องการหามูลค่าทางเศรษฐกิจของการควบคุมศัตรูพืช การผสมเกสร และผลที่เกิดขึ้นในการผลิตกาแฟ โดยแบ่ง
พื้นที่ออกเป็น 4 ส่วน ในแต่ละส่วนมีพืช 4 ต้น ที่ถูกปิดล้อมด้วยตาข่ายพลาสติกขนาดเล็ก พอที่จะสามารถแยกนกที่จะมากิน แต่ใหญ่พอที่จะให้ผึ้งและสัตว์ขนาดเล็กอื่น ๆ เข้าถึงพืชในแปลงได้ ส่วนพืชอีก 4 ต้น ถูกปล่อยทิ้งไว้โดยไม่มีการปิดล้อม นอกจากนี้ มี 8 ต้น ที่กิ่งถูกหุ้มด้วยตาข่ายไนลอนอย่างดี เพื่อป้องกันไม่ให้มีผึ้งมายุ่ง
แหล่งอ้างอิง : https://dailycoffeenews.com
Coffee Traveler
เป็นนิตยสารรายสองเดือน ที่จัดพิมพ์ขึ้นเพื่อเป็นการส่งผ่านความรู้ทางด้านกาแฟ
และเสริมมุมความคิดในด้านธุรกิจกาแฟ
- - -
สมัครสมาชิกนิตยสารได้ที่ : IN BOX Facebook Coffee Traveler
Instagram : coffeetraveler_magazine
Youtube : Coffee Traveler
Blockdit : I am Coffee Traveler / coffeetravelermag